برنامه‌نویس بازی‌های کامپیوتری کیست چگونه برنامه‌نویس بازی شویم؟

چگونه به صنعت بازی‌سازی وارد شویم؟

برای ورود به صنعت بازی‌سازی و ساخت بازی‌ها دو گزینه پیش‌رو قرار دارد. کار در یک شرکت فعال در زمینه بازی‌سازی یا ساخت بازی‌ها به‌شکل مستقل. با توجه به گسترش روزافزون تجهیزات دیجیتالی و استقبال کاربران از آن‌ها، امروزه شاهد ورود طیف گسترده‌ای از بازی‌ها به صنعت بازی هستیم. این رشد بی‌سابقه‌ بازی‌های مستقل، کار را برای توسعه‌دهندگان سخت کرده است. اگر به چند سال قبل بازگردیم، هر هفته زیر پنج عنوان بازی به فروشگاه‌های استیم عرضه می‌شد، اما امروزه این رقم به ۲۰ بازی در روز رسیده است. همین موضوع باعث شده تا سوددهی بازی‌ها با چالش روبه‌رو شود. در گذشته، بازی‌سازی تخصصی بود که تنها تعداد کمی بر آن تسلط داشتند، اما امروزه با وجود موتور‌های بازی‌سازی‌ قدرتمندی مثل یونیتی هر فردی می‌تواند بازی‌های جذاب تولید کند. در نتیجه برای موفقیت در این زمینه تنها تسلط به مهارت‌ها کافی نیست و باید خلاق باشید و بازی‌های باکیفیت تولید کنید. با این توصیف، باید بگوییم که بازی‌سازی مستقل، کار پردردسر و با ریسک بالا است. در حالی که کار در یک شرکت بازی‌سازی نه‌تنها حقوق تضمین‌شده دارد، بلکه شما را از دغدغه‌های مختلف پیرامون بازی‌ها نجات می‌دهد. یکی از رموز موفقیت در این زمینه ساخت بازی‌های مختلف است. به‌طور مثال، می‌توانید کار را با ساخت بازی‌های ساده‌ای مثل Pong یا Flappy Bird آغاز کنید و به‌تدریج به‌سراغ مباحث پیچیده‌تر بروید. علاوه بر این، ضرورتی ندارد از همان ابتدا بازی‌های خلاقانه و بکر بسازید. الگو گرفتن از بازی‌هایی که ساخته شده‌اند برای آشنایی با نحوه کار ایده بدی نیست. این‌کار به شما کمک می‌کند با مبحث فنی دیگری مثل نحوه صداگذاری روی بازی‌ها آشنا شوید.

چگونه به عنوان یک برنامه‌نویس کار خود را آغاز کنم؟

یکی از اولین نکاتی که باید به آن دقت کنید، آشنایی با مباحث علوم کامپیوتر است. راهکار استاندارد در این زمینه ورود به رشته علوم کامپیوتر مثل مهندسی نرم‌افزار یا رشته‌های مرتبط است تا پیش‌زمینه اولیه را کسب کنید. خوشبختانه، رشته‌های مختص بازی‌سازی نیز به‌تدریج در حال گسترش هستند که به‌شکل تخصصی نکات تئوری و عملی را به دانشجویان آموزش می‌دهند. با این‌حال، مدرک تحصیلی در رشته‌های علوم کامپیوتر ملاک عمل نیست و چیزی که مهم است مهارت و تجربه در زمینه بازی‌سازی است. از این‌رو، امکان یادگیری مفاهیم تخصصی از طریق حضور در موسسه‌های آموزشی نیز وجود دارد.
نکته‌ای که قبل از ورود به دنیای برنامه‌نویسی بازی‌های کامپیوتری باید به آن دقت کنید این است که مسیر ساده‌ای نیست، زیرا شما باید با مباحث پایه‌ای برنامه‌نویسی و مواردی مثل ساختمان داده‌ها و الگوریتم‌ها آشنایی کامل داشته باشید. علاوه بر این، باید ترکیب نحوی زبانی که قصد استفاده از آن‌را دارید، مثل سی‌پلاس‌پلاس یا سی‌شارپ را به‌خوبی درک کرده باشید. با این‌حال، به این نکته مهم دقت کنید که دانشگاه یا موسسات آموزشی قرار نیست، همه نکات را به شما بیاموزند و در نتیجه بخش عمده‌ای از وقت شما صرف یادگیری مهارت‌های کاربردی خواهد شد.

تسلط بر زبان انگلیسی

اگر قصد توسعه بازی‌های ویدیویی را برای پلتفرم‌های بین‌المللی دارید، باید تسلط کاملی بر زبان انگلیسی داشته باشید. علاوه بر این، بخش عمده‌ای از منابعی که باید از آن‌ها استفاده کنید به زبان انگلیسی هستند، در نتیجه برای موفقیت در این زمینه باید توانایی درک مطلب خود در ارتباط با زبان انگلیسی را بهبود دهید. همچنین به این نکته دقت کنید که اگر با مشکلی روبرو شدید و قصد داشتید از فرم‌های خارجی برای درخواست کمک استفاده کنید باید با زبان انگلیسی آشنا باشید.

آشنایی با مباحث ریاضی

با توجه به این‌که دنیای ساخت بازی‌های کامپیوتری مبتنی بر محاسبات دقیق ریاضی است، از این‌رو، باید بخش قابل توجهی از وقت خود را صرف یادگیری مباحث ریاضی کنید. به‌عنوان یک برنامه‌نویس بازی‌های کامپیوتری باید به‌فکر یادگیری ریاضیات گسسته، آمار و احتمال، بردار‌ها، ماتریس‌ها و جبر خطی باشید.

انتخاب زبان برنامه‌نویسی درست

زبان برنامه‌نویسی، ابزاری است که برای انجام کارها به آن نیاز دارید، از این‌رو، باید بهترین گزینه را انتخاب کنید و تمامی جنبه‌های آن‌را به‌دقت بررسی کنید. زبان‌های برنامه‌نویسی مثل جاوا، سی، سی‌شارپ یا پایتون گزینه‌های مناسبی در این زمینه هستند و خوشبختانه منابع زیادی روی اینترنت برای یادگیری آن‌ها در دسترس است. شما باید درباره مفاهیم پایه متغیر، حلقه‌ها، توابع، ارث‌بری، دستورات شرطی، وراثت، ترکیب نحوی و غیره، دانش عمیقی به‌دست آورید. در ادامه یک بازی ساده را بدون استفاده از گرافیک طراحی کنید. به‌طور مثال، می‌توانید یک بازی متنی طراحی کنید. اینکار کمک می‌کند اصول اولیه بازی‌سازی را بیاموزید. در ادامه باید به‌سراغ یادگیری مباحث ساختمان داده و الگوریتم‌ها بروید. منبع خوب در این زمینه کتاب CLRS است. ساختار‌ها و رفتار‌ها را یاد بگیرید. نحوه‌ محاسبه‌ پیچیدگی زمانی و فضایی الگوریتم‌ها را درک کنید و تنها به‌دنبال یادگیری مفاهیم به‌شکل تئوری نباشید. در ادامه به‌سراغ الگوریتم‌نویسی و توانایی حل مساله بروید و سعی کنید مسائل مختلف را با استفاده از الگوریتم‌های مختلف حل کنید. یکی از منابع خوب در این زمینه وب‌سایت https://codeforces.com/ است.
اگر تازه قصد یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی را دارید، ابتدا روی مهارت‌های پایه در زبان‌های مثل سی، سی‌پلاس‌پلاس یا سی‌شارپ تمرکز کنید. به‌تدریج که دانش اولیه را به‌دست آوردید به‌سراغ یادگیری مفاهیم پیشرفته بروید تا کدهای ساختاریافته و دقیقی را بنویسید. پس از تسلط بر زبان برنامه‌نویسی، به‌سراغ موتور‌های بازی‌سازی که در دسترس قرار دارند بروید. یک موتور رایگان را انتخاب کنید و سعی کنید پروتوتایپ‌های ساده‌ای بر مبنای آن بنویسید. بعد از ساخت چند نمونه خوب، قادر هستید برای شرکت‌هایی که نیازمند برنامه‌نویس بازی‌های کامپیوتری هستند، رزومه ارسال کنید.

بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی بازی‌سازی

اکنون که تاحدودی با مباحث مرتبط در این زمینه آشنا شدیم، وقت آن رسیده تا به معرفی بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی بپردازیم که برای ساخت بازی‌های کامپیوتری استفاده می‌شوند. تقریبا بخش عمده‌ای از برنامه‌نویسان بازی‌های کامپیوتری به‌سراغ یادگیری زبان سی‌پلاس‌پلاس می‌روند. اما زبان فوق تنها یکی از گزینه‌های موجود است. امروزه گزینه‌های دیگری نیز وجود دارند که قابلیت‌های کارآمدی در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهند.

۱.  سی‌پلاس‌پلاس

با توجه به این‌که سی‌پلاس‌پلاس یک زبان برنامه‌نویسی سطح بالا و شیء‌گرا است، قابلیت‌های کاربردی خوبی در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌دهد. بخش عمده‌ای از عناوین بزرگ دنیای بازی برای پلتفرم‌های اکس‌باکس و ویندوز با استفاده از این زبان نوشته شده‌اند. با این‌حال، اگر قصد دارید به‌عنوان برنامه‌نویس مسلط به این زبان در شرکت‌های بازی‌سازی بزرگ کار کنید، باید دانش عمیقی در ارتباط با این زبان داشته باشید. زبان برنامه‌نویسی سی‌پلاس‌پلاس مؤلفه‌های قدرتمندی در کدنویسی در اختیارتان قرار می‌دهد و اجازه می‌دهد به‌شکل دقیقی حافظه را مدیریت کنید. علاوه بر این، کتابخانه‌های یکپارچه و کاملی برای طراحی و ساخت گرافیک‌ دارد تا برنامه‌نویسان با سهولت بیشتری مولفه‌های گرافیکی را طراحی کنند. البته به این نکته دقت کنید که یادگیری آن ساده نیست، اما اگر بتوانید تمامی جنبه‌های آن را به‌دقت بیاموزید، دستمزد خوبی دریافت خواهید کرد. اگر علاقه‌مند به کار با موتورهای بازی‌سازی محبوب مثل، PhyreEngine و Unity Engine هستید باید از سی‌پلاس‌پلاس یا سی‌شارپ برای این منظور استفاده کنید. بد نیست بدانید که عناوین قدرتمندی مثل The Witcher 3، Dark ، Souls ، Elder Scrolls V: Skyrim و غیره با این زبان نوشته شده‌اند.

۲. سی‌شارپ

دومین گزینه قدرتمند در این زمینه سی‌شارپ است. مزیت اصلی سی‌شارپ به نسبت سی‌پلاس‌پلاس در در چارچوب XNA است. این زبان مجموعه‌ای غنی از ابزارهای کاربردی را که توسط مایکروسافت ساخته شده‌اند و به‌طور خاص در زمینه ساخت بازی‌های اکس‌باکس و ویندوز استفاده می‌شوند، در اختیار برنامه‌نویسان قرار داده است. البته نکته مهمی که باید در این زمینه به آن دقت کنید این است که سی‌پلاس‌پلاس قدرت مانور بیشتری در ارتباط با کنترل پارامترها، مدیریت حافظه و غیره در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌دهد. این نوع کنترل  روی مولفه‌ها باعث می‌شود تا بازی‌های روان‌تری ساخته شوند و تجربه کاربری بهبود پیدا کند.

۳. جاوا

جاوا یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی همه منظوره‌ای است که برای ساخت طیف گسترده‌ای از برنامه‌های کاربردی استفاده می‌شود. برنامهنویسان جاوا می‌توانند از حالت چندریسمانی و سوکت به بهترین شکل استفاده کنند که نقش مهمی در دنیای بازی‌سازی دارد. مکانیزم چندریسمانی اجازه می‌دهد چند فرآیند را به‌طور همزمان اجرا کنید که نقش مهمی در استفاده بهینه از پردازنده مرکزی دارد و به برنامه‌نویس اجازه می‌دهد از تمامی توان پردازنده مرکزی به‌شکل مطلوب استفاده کند، بدون اینکه کاربر را هنگام اجرای فرآیندهای سنگین در پس‌زمینه محدود کند. کارایی سوکت‌ها در دنیای بازی‌ها به‌ویژه هنگامی که بازی‌های تحت شبکه را طراحی می‌کنید خود را نشان می‌دهد. به‌علاوه، جاوا روی یک ماشین مجازی اجرا می‌شود، بنابراین توزیع بازی‌ها به‌شکل ساده‌تری انجام می‌شود. از بازی‌های معروفی که با جاوا ساخته شده‌اند باید به Angry Birds  برای دستگاه‌های تلفن همراه اشاره کرد.

۴. جاوااسکریپت

توسعه‌دهندگان آشنا با زبان برنامه‌نویسی جاوااسکریپت می‌توانند از Unity 3D Engine برای ساخت بازی‌های ویدیویی استفاده کنند. علاوه بر این، موسسه MIT نیز یک موتور جاوا وب‌جی‌ال مثل PlayCanvas را توسعه داده تا برنامه‌نویسان بتوانند از طریق یک مرورگر آنلاین به‌طور همزمان روی ساخت بازی‌ها و محدود به یک پلتفرم خاص نباشند. اگر قصد ساخت بازی‌های وب‌محور را دارید باید با فناوری‌های زیربنایی وب آشنایی کامل داشته باشید. به همین دلیل باید روی یادگیری فناوری‌های زیربنایی وب مثل HTML5، CSS3، جاوااسکریپت و البته SQL سرمایه‌گذاری کنید. نکته مهمی که باید به آن دقت کنید این است که ساخت بازی برای وب متفاوت از ساخت بازی برای کنسول است. اگر به گرافیک سه بعدی یا گرافیک پیچیده و سیستم مدیریت محتوا نیاز دارید، باید به فکر یادگیری SVG و WebGL نیز باشید.

برای توسعه بازی‌ها برای پلتفرم‌های موبایل چه زبان‌هایی مناسب هستند؟

بیشتر مردم، تسلط بر زبان برنامه‌نویسی سی‌پلاس‌پلاس را سخت می‌دانند و تقریبا نیمی از آن‌ها پس از آغاز روند یادگیری، دلسرد شده و آن‌را کنار می‌گذارند. نکته مهمی که باید به آن دقت کنید این است که ساخت بازی‌های کوچک با زبان‌های ساده‌تری مانند ویژوال بیسیک نیز وجود دارد و حتا بازی‌های کنسول کوچک را می‌توان با استفاده از جاوا، ویژوال بیسیک یا سی‌شارپ طراحی کرده و توسعه داد. گزینه دیگری که برای توسعه بازی‌های پلتفرم‌های همراه در دسترس قرار دارد، آبجکت‌سی و سوئیفت است. آبجکت‌سی یک زبان شی‌ءگرا مثل سی‌پلاس‌پلاس است، اما کار با آن ساده‌تر است. به بیان ساده باید بگوییم که آبجکت‌سی ترکیبی از جاوا و سی است. به‌طور معمول، از آبجکت‌سی و سوئیفت برای طراحی و ساخت بازی‌ها برای سیستم‌عامل iOS و iPad و iPhone استفاده می‌شود. با این‌حال، جاوا بهترین زبان برای طراحی و ساخت بازی‌های اندرویدی است. برخی از افراد از زبان سی‌پلاس‌پلاس نیز برای کدنویسی بازی‌ها برای پلتفرم‌های همراه استفاده می‌کنند، اما گاهی‌اوقات مشکل ناسازگاری میان دستگاه و بازی به‌وجود می‌آید. همان‌طور که اشاره شد، از آن‌جایی که جاوا بر روی ماشین‌های مجازی کار می‌کند، بازی‌های ساخته‌شده با این زبان بالاترین سطح از سازگاری با پلتفرم‌ها و دستگاه‌های مختلف را دارند.

چه زبان‌هایی برای برنامه‌نویسی بازی‌ها در سمت سرور مناسب هستند؟

برخی از بازی‌ها، روی سرورها اجرا می‌شوند. از جمله این بازی‌ها باید به Call of Duty، World of Warcraft، Guild Wars 2 و نمونه‌های مشابه اشاره کرد که برای ساخت آن‌ها از جاوا، سی‌شارپ و پی‌اچ‌پی استفاده شده است. این زبان‌های برنامه نویسی اجرای بازی‌ها روی سرورها را سریع‌تر می‌کنند. البته این امکان نیز وجود دارد که از زبان‌های دیگر برنامه‌نویسی مانند پایتون، روبی یا جاوااسکریپت برای ساخت بازی‌های سمت سرور استفاده کنید.

کلام آخر

همان‌گونه که مشاهده کردید، برای ساخت بازی‌های کامپیوتری محدود به یک زبان برنامه‌نویسی نیستید و امکان انتخاب گزینه مناسب برای کار روی یک پروژه خاص وجود دارد. با این حال، یادگیری سی‌پلاس‌پلاس و جاوا سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت و ارزشمندی هستند. در کنار این دو زبان، سی‌شارپ گزینه مفید دیگری است که وجود دارد. اگر تازه قصد ورود به دنیای برنامه‌نویسی بازی‌های ویدیویی را دارید، پیشنهاد این است که کار را با یک زبان برنامه‌نویسی که ترکیب نحوی ساده‌ای دارد آغاز کنید. همچنین، به پلتفرمی که می‌خواهید برای آن بازی‌سازی کنید دقت کنید. به‌طور مثال، اگر علاقه‌مند به ساخت بازی‌های آنلاین هستید، شاید زبان‌هایی مثل سی‌پلاس‌پلاس کمک چندانی نکند. با توجه به تنوع موتورهای بازی‌سازی، امروزه گزینه‌های مختلفی برای ساخت بازی‌های دو بعدی یا سه بعدی وجود دارد. در درجه اول باید علاقه خود را بشناسید تا بتوانید گام‌های بعدی را درست بردارید.