مدیر محصول کیست؟
بهطور کلی، یک مدیر محصول وظیفه مدیریت جنبههای مختلف ساخت یک محصول را دارد. در شرکتهای بزرگ و محصولاتی بینالمللی تولید میکند مدیرعامل اجرایی عهدهدار وظایف مدیر محصول است، با اینحال در استارتآپها و واحدهای تولیدی که مدیر عامل اجرایی کارهای مختلفی را انجام میدهد فردی به عنوان مدیر محصول انتخاب میشود.
مدیر محصول چه وظایفی دارد؟
عنوان شغلی مدیر محصول در توصیف وظایف و مسئولیتهایی استفاده میشود که تفاوتهای زیادی با هم دارند. حتی در صنایع با فناوری پیشرفته که مدیریت محصول تعریف بهتر و دقیقتری دارد، توصیف شغل مدیر محصول در بین سازمانهای مختلف تفاوتهای چشمگیری دارد. دلیل این تفاوت، تفاسیر حسی و سنتی توسط افراد متفاوت است. بهطور مثال، در صنعت خدمات مالی (بانکداری، بیمه و …)، مدیر محصول وظیفه مدیریت محصول (نظیر کارت اعتباری)، بررسی سود و زیان و تعیین راهبرد توسعه کسب و کار را بر عهده دارد. در برخی سازمانها مدیر محصول فعالیتهای مختلفی مثل مدیریت بازار محصول، مدیریت پروژه، مدیریت برنامه، مالکیت محصول، مدیریت فنی محصول و طراحی محصول را عهدهدار است. در یک چنین شرکتها و سازمانهایی مدیر عامل گزارش دقیقی از مدیر محصول در طول جلسات تصمیمگیری دریافت میکند که خطدهی ساخت یک محصول یا خدمات کاربردی را مشخص میکند. مدیر محصول در صنعت لوازم خانگی نقش بسیار مهمی از خلق ایده تا خلق تجربه برای مصرف کننده و جلب رضایت او را به عهده دارد.
یک مدیر محصول در حوزه توسعه نرمافزارهای کاربردی چه وظایفی دارد؟
وظایف روزانه مدیر محصول در یک محیط توسعه نرمافزاری چابک شامل ایجاد و اولویتبندی کارهایی است که باید توسط تیم توسعه انجام شود. این کارها اغلب با اتکا بر داستانهای کاربر ساخته میشود که روایتی توصیفی و کوتاه از ویژگیها و وظایف محصول است. جزئیات نحوه پیادهسازی این ویژگیهای بر عهده تیم طراحی و توسعه است. وظیفه مدیر محصول در پایان یک چرخه توسعه، تأیید انجام کارها است. تنها پس از تأیید وی، کار بر روی آن ویژگی رسماً خاتمه مییابد. نقش مدیر محصول به این دلیل پدید آمده تا بتوان پیچیدگی خطوط محصول یک کسب و کار را مدیریت کرد و اطمینان حاصل کرد که محصولات سودده هستند. مدیران محصول ممکن است پیشزمینههای متفاوتی داشته باشند، چون مهارتهای اصلی آنها شامل ارتباط خوب با مشتریان و فهم مشکلاتی است که محصول به هدف حل آنها به وجود آمده است. مدیر محصول مسئول سازماندهی فعالیتهای مختلفی است که در راستای حصول اطمینان از تحویل محصول مد نظر کاربر انجام میشوند. نقش مدیر یک محصول نرمافزاری در طول چرخه حیات محصول تغییر میکند. در ابتدای فرایند توسعه به دنبال یافتن نیازمندیها است، در حالی که در ادامه تمرکز وی بر آزمون پذیرش محصول است. در طول تمامی مراحل، مدیر محصول نیازمندیهای کاربر نهایی را مشخص میکند، تمایل و گرایش بازار و رقبا را میسنجد و با استفاده از این اطلاعات مشخص میکند که چه ویژگیهایی باید در محصول وجود داشته باشد. برای مثال مدیر محصول میتواند تصمیم بگیرد که یک ویژگی مورد نیاز است چون کاربران به دنبال آن هستند یا داشتن آن برای باقی ماندن در بازار رقابتی لازم است. مدیر محصول به منظور تسهیل فرایند تصمیمگیری میتواند چشمانداز یا چارچوبی کلی برای محصول ترسیم کند. مدیر محصول باید یک فضای همکاری منسجم و متمرکز بین همه اعضای تیم به منظور جلو راندن محصول برقرار کند. میتوان گفت مدیر محصول در نقطه تقاطع کسب و کار، طراحی و فناوری قرار گرفته است.
چگونه یک مدیر محصول موفق شویم؟
بهطور معمول شرکتها به دنبال افرادی هستند که دستکم سه تا پنج سال تجربه کار مفید در این زمینه داشته باشد. علاوه بر این به حداقل مدرک کارشناسی نیاز دارند که نوع مدرک به شرکتی که قصد کار در آنرا دارید بستگی دارد. بهطور مثال در حوزه نرمافزار باید مدرک کارشناسی در رشته کامپیوتر، فناوری اطلاعات یا رشتههای مرتبط را داشته باشید. با توجه به اینکه گاهی أوقات شرح وظایف مدیر محصول و اسکرام مستر در برخی شرکتها ادغام میشود در ارتباط با اسکرام مستر باید به فکر یادگیری مهارتهای زیر باشید:
در ارتباط با مدیر محصول باید به فکر یادگیری مهارتهای زیر باشید:
- توانایی در زمینه تحلیل و طراحی قوانین و فرآیندها
- تجربه در زمینه برنامهنویسی
- توانایی جمعآوری و تحلیل نیازمندیهای مشتری
- توانایی مدیریت جلسات جمعآوری اطلاعات مرتبط با نیاز مشتری
- توانایی مستند کردن کامل نیازهای کشف شده با تمام جزئیات
- توانایی طراحی دیتا مدل
در حوزه نرمافزار و تولید نرمافزار
- تحلیل و ارائه راهکار برای نیازهای تجاری و نرمافزاری
- مدیریت و اولویتبندی بکلاگها بر حسب پیشنیازها و پسنیازهای نرمافزار
- طراحی محصول و ارائه ن از طریق رسم وایرفریم و پیادهسازی موکاپ نرمافزار
- نوشتن داکیومنتهای شرح محصول و ارائه آن به تیم پیادهسازی
- نظارت بر اجرای تستهای کنترل کیفیت و رفع ابهامات تیم تست و تغییر و طراحی مجدد فرایندها در صورت نیاز
- نوشتن سناریوهای تست اتوماتیک نرمافزار
- پیگیری تمام امور مربوط به پیادهسازی تا رسیدن به نتیجه مورد انتظار
در ارتباط با اسکرام مستر باید به فکر یادگیری مهارتهای زیر باشید:
- تجربه عملیاتی کافی به عنوان اسکرام مستر (Scrum Master)
- تسلط به نرمافزار Microsoft Azure DevOps (TFS)
- همکاری و تعامل با مدیر اجرایی برای هدایت تیمها بر اساس چشمانداز محصول و اهداف اسپرینت
- برنامهریزی، برگزاری و مدیریت جلسات (ceremony) های اسکرام
- داشتن درک کامل و تجربه کاری مرتبط از روند توسعه سریع از طریق اسکرام (Agile)
- استخراج گزارش و تحلیل اسپرینت سپری شده و ارائه بازخورد به تیم توسعه
- مستندسازی و ارایه گزارش کلیه فعالیت ها، امور و برنامه ها
- ایجاد فضای تعامل و همکاری در تیمها برای برقراری گفتگوهای آزادانه و شکلگیری ایدههای خلاقانه به منظور برطرف کردن تعارضها
- ارائه مستمر گزارشهای روند پیشرفت و بازدهی تیم ها به بخشهای مختلف سازمان
- دارای تجربه کاری در استارتاپ های نرم افزاری
- آشنایی با مباحث برنامه ریزی و کنترل پروژه
- تجربه کافی در شتابدهی به فرآیندهای توسعه
به این مطلب چند ستاره میدهید؟(امتیاز: 4 - رای: 5)