چگونه در مصاحبه‌های استخدامی مناسب‌ترین پاسخ‌ها را بدهیم

سؤالات متداول در مصاحبه در خصوص تجربه‌های شما

یکی از رایج‌ترین سوال‌هایی که در مصاحبه‌ها پرسیده می‌شود، آگاهی از میزان تجربه مصاحبه‌شونده است:

•  این تجربه چگونه شما را برای این پست آماده می‌کند؟
•  آیا فکر می‌کنید تجربه شما با نیازهای این شغل سازگاری دارد؟
•  آیا فکر می‌کنید برای این پست دانش و مهارت لازم را دارید؟

مدیران و کارفرمایان بخش استخدام با استفاده از این پرسش‌ها به‌درک و فهم بهتری از سابقه و تجربه کاری‌تان برای پست موردنظر می‌رسند. تجربه قبلی‌تان نشان‌دهنده آن است که می‌توانید برای مجموعه آن‌ها مفید باشید یا خیر. از پاسخ‌های کلی پرهیز کنید. سعی‌تان بر این باشد با مثال‌های خاص و مشخص نشان دهید که کارهای انجام داده قبلی شما چگونه شما را برای این شغل آماده کرده است. یکی از مؤثرترین پاسخ‌ها تشریح کامل و دقیق مسئولیت‌ها و موفقیت‌های قبلی و ارتباط دادن آن‌ها برای شغلی است که در مصاحبه آن حضور دارید. مسئولیت‌های قبلی را با توضیح شغلی پست جدید ارتباط دهید تا کارفرما متوجه شود، شما دانش و مهارت موردنیاز را برای این شغل دارید. 

پاسخ‌تان را با آمار و ارقام بیان کنید

در صورت امکان پاسخ خود را با آمار و ارقام بیان کنید. مصاحبه‌کننده دنبال استخدام فردی است که قادر باشد مشکل شرکت را به‌بهترین شکل ممکن حل کند. سعی کنید به نمونه‌هایی از مشارکت‌هایتان که در آن‌ها توانستید مشکلات مشابه در کار فعلی یا قبلی خود را حل کنید، اشاره کنید. در مصاحبه آمار و ارقام نقش مهمی دارند. نشان دادن این‌که میزان فروش را X درصد افزایش دادید یا باعث صرفه‌جویی Y درصد در هزینه‌های شرکت شدید، باعث می‌شود تا مدیریت مجموعه برای استخدام‌تان تمایل بیشتری داشته باشد.

راست‌گو و دقیق باشید

 در خصوص کارتان اغراق نکنید، چون نمی‌دانید که فرد استخدام‌کننده برای به دست آوردن اطلاعاتی از شما با چه کسانی صحبت می‌کند.

• وقتی درباره تجربه مارکتینگ از شما سؤال می‌شود قوی‌ترین پاسخ می‌تواند این باشد:
•  سال‌ها تجربه باعث شده تا به‌خوبی برای این شغل آمادگی داشته باشم. اشاره کردید که خدمات به مشتری بخش مهمی از این شغل است، من تجربه سه سال کار در یک مرکز تماس با حجم کاری بالا، پاسخ‌گویی به تماس‌های مشتریان و شناسایی راهکارها را دارم.
•  به دلیل کار با مشتریانی که تحت شرایط روانی بدی بودند، موفق شدم مهارت‌های خود را توسعه دهم. در شغل قبلی خود توانستم میزان رضایت مشتریان را 10 درصد افزایش دهم.

بهترین پاسخ کارجویان جوان: از زمانی‌که 16 سال داشتم، بدون توجه به مناسب بودن شغل در رده سنی‌ام فقط به خاطر داشتن درآمد برای هزینه‌هایم هر تابستان کار کردم.

•  قبل از ورود به کالج در بیمارستان دامپزشکی به‌عنوان دستیار کار کردم. درست همان‌جا بود که متوجه شدم دوست دارم در چه زمینه‌ای کار کنم. تصمیم گرفتم به کالج بروم و دامپزشک شوم.
• به‌عنوان مدرس تجربه‌های زیادی دارم. در شهر اقامتی‌ام بیشتر زمان خودم را به‌صورت داوطلبانه در یک مدرسه خصوصی در مقطع ابتدایی مشغول تدریس بوده‌ام. زیرا تابستان زمان کوتاهی است و من در حال گرفتن مدرک خود بودم. حالا که دانشگاه به پایان رسیده و مدرک گرفته‌ام فکر می‌کنم زمان آن رسیده تا به‌صورت تمام‌وقت تدریس کنم.
•  تجربه کاری من مناسب است. وقتی مدرک حسابداری خود را گرفتم سراغ بهترین شرکت در شهر محل سکونتم رفتم و به‌عنوان کارآموز مشغول ‌کار شدم. در زمان کارآموزی توانستم تحصیلات خود را در زمینه MBA به اتمام برسانم. کار کردن با برترین‌ها باعث شده تا بهترین گزینه برای استخدام شرکت‌ها باشم. 

پاسخ‌های خود را تمرین کنید

نکته بسیار مهمی است که پاسخ‌های خود را تمرین کنید، اما باید خیلی طبیعی و آرام به نظر برسید. پس سعی نکنید پاسخ‌ها را حفظ کنید. به‌جای یادگرفتن خط به خط پاسخ‌ها روی نقاط کلیدی تمرکز کنید تا بتوانید امتیاز بیشتری در مصاحبه به دست بیاورید. ممکن است مصاحبه‌کننده ناگهان مسیر خود را عوض کند و درباره جنبه دیگری از تجربه شما سوال کند، پس خودتان را برای پاسخ‌های گوناگون آماده کنید.

نکته: تخصص خود را در تمام مهارت‌هایی که درباره شغل موردنظر عنوان‌شده نشان دهید و در خصوص پاسخ دادن به پرسش‌های مرتبط با آن نیازها تمرین کنید.

ارائه مدارک مشخص و قابل‌اندازه‌گیری از موفقیت‌ها، اخلاق کاری و دانش‌‌تان به کارفرمایان نشان می‌دهد که می‌توانید با انتقال تجربه‌‌تان باعث موفقیت در محل کاری جدید شوید. در ادامه برخی از سوال‌های مهم و بهترین پاسخ‌های آن‌ها را مرور می‌کنیم.

- چرا می‌خواهید اینجا استخدام شوید؟

مصاحبه‌کنندگان منتظر شنیدن پاسخی هستند که نشان دهد درباره آن مجموعه تحقیق کرده‌اید. پس درباره شرکت و شغل موردنظرتان اطلاعات اولیه را داشته باشید. چندین‌بار شغل آگهی شده را بخوانید. درنتیجه، در پاسخ شما به این سوال می‌توانید جنبه‌های خاص شرکت و شغلی را که موردپسند شماست، ذکر کنید. درباره این‌که چه چیزی باعث می‌شود بهترین انتخاب برای این پست باشید، واضح و شفاف صحبت کنید. فهرستی از تمام نیازهای شغلی‌تان تهیه کرده و مشخص کنید که کدام یک از نیازها مطابق با مهارت‌ها و تجربه شماست. پاسخ شما تأکیدی است بر آورده‌هایی که برای شرکت و شغل موردنظر خواهید داشت. هر نوع مهارت و تجربه کاری را که فکر می‌کنید در گزینش شما مؤثر است، ذکر کنید. در صورت امکان، از اعداد برای نشان دادن ارزشی که می‌توانید به این کسب‌وکار اضافه کنید استفاده کنید.

نکته: از دلایلی که بر شما متمرکز است، پرهیز کنید، حتی اگر درست باشد. اصلا درباره حقوق، ساعت کاری یا رفت‌وآمد به‌عنوان دلایل اصلی تقاضای این شغل صحبت نکنید.

- چه آورده‌هایی برای این شرکت خواهید داشت؟

بهترین پاسخ این سؤال ارائه مثال‌هایی است، از موفقیت‌های پیشین و ارتباط دادن آن‌ها با موفقیت‌هایی که در آینده می‌توانید به دست آورید. این روش STAR نام دارد. با این روش نحوه پاسخ‌گویی به پرسش‌های مصاحبه‌ها را به خاطر بسپارید: شرایط (توصیف کنید)، وظیفه (تصمیم به انجام چه کاری گرفته‌اید)، حرکت (چگونه کار را به پایان رساندید) و نتیجه (خروجی این شرایط). پیش از مصاحبه درباره شرکت تحقیق کنید تا با مأموریت آن‌ها آشنا شوید. نیازهای خاص شرکت را بشناسید و با ارائه مثال‌هایی درباره آموزش، مهارت‌ها، موفقیت‌ها و تجربه‌هایتان درباره نیازهای شرکت پاسخ‌گو باشید.

نکته: اهداف خود را با اهداف شرکت و شغل موردنظر مقایسه کنید.

مهارت‌ها و دانش‌تان را با آن شغل تطبیق دهید تا برای ارائه اشتراک‌گذاری علاقه‌مندی‌هایتان آماده شوید. اما چگونه به این سؤال پاسخ دهیم؟

نمونه‌های واضح و روشنی از شغل‌های قبلی‌تان آماده کنید تا نشان دهید که چگونه به آن شرکت‌ها کمک کردید. این مثال‌ها به مصاحبه‌کننده نشان می‌دهد، چه کارهایی می‌توانید برای آن‌ها انجام دهید.

نکته: نمونه‌های مشخصی از این‌که چه کارهایی در شغل‌های قبلی خود داشته‌اید و چه تغییراتی ایجاد کردید و اهدافی که کسب کردید، ارائه دهید. از مثال‌های عددی برای نشان دادن قابلیت‌ها و ارزش‌های‌تان به شرکت استفاده کنید. اعداد نمونه‌ای واقعی از میزان مشارکت‌‌تان در شرکت و همکاری‌های احتمالی در آینده را بیان می‌کنند. علاوه بر این، در استفاده از هر مثالی سعی کنید حتما با آن شرکت یا شغل موردنظر ارتباط داشته باشید. باید کاری کنید مصاحبه‌کننده متوجه شود که شما مهارت‌های لازم را برای آن پست خاص دارید و می‌توانید با چالش‌ها به‌بهترین شکل روبه‌رو شوید و از انعطاف‌پذیری و سیاست خوبی برای همکاری مناسب با دیگر کارکنان و بخش مدیریت برخوردار هستید.

- نسبت به سایر کارجویان چه کارهایی را بهتر می‌توانید انجام دهید؟

پرسش بسیار دشواری است. اما چرا؟ بسیاری از افراد دوست دارند با ارزش‌های منحصربه‌فردشان شناخته شوند، نه این‌که با دیگران مقایسه شوند. اگر شما هم این‌طور فکر می‌کنید، پس در مصاحبه شغلی خود چالش‌های زیادی خواهید داشت. علاوه بر آن، ممکن است این سوال یک تله باشد؛ شاید مصاحبه‌کننده قصد دارد مشخص کند که شما بیشتر از خودتان تعریف کرده یا بیشتر از سایر همکاران انتقاد می‌کنید.

نکته: به‌این سؤال‌ها به‌عنوان فرصتی برای نمایان ساختن قدرت‌های خود به کارفرمای احتمالی نگاه کنید؛ فقط حواس‌تان باشد، به‌گونه‌ای رفتار نکنید که گویی بهتر از اطرافیان خود هستید.

اما هنگام پاسخ‌گویی به این سؤال‌ها چه چیزهایی را نباید بگویید

در پاسخ به این سؤال باید مثبت باشید و از پاسخ‌هایی که بیانگر غرور شما است یا این احساس را به وجود می‌آورد که نمی‌توانید با دیگران کنار بیایید، پرهیز کنید. همیشه تمرکزتان بر موضوعی باشد که می‌توانید انجام دهید، نه آن چیزی که دیگران نمی‌توانند. علاوه بر این:

1. از کوچک شمردن دیگران خودداری کنید. از اظهارنظر درباره افرادی که فکر می‌کنید برای آن پست مصاحبه خواهند شد، پرهیز کنید. شما واقعا چیزی درباره این رقابت نمی‌دانید.

2. از گفتن موضوعاتی که در خصوص شرکت، محصولات یا کارکنان آن یا حتی شخص مصاحبه‌کننده نشان‌دهنده رفتار منفی هستند، خودداری کنید. نفس عمیقی بکشید و فقط به چیزهایی که می‌توانید برای این پست ارائه کنید، فکر کنید.

با اظهار بی‌اطلاعی شروع کنید

مصاحبه را با ابراز این نکته که هیچ اطلاعی از توانایی‌های کارجویان دیگر ندارید، شروع کنید. اظهار کنید که مطمئن هستید در بین سایر کارجویان افراد خاص و فوق‌العاده‌ای وجود دارند که می‌توانند گزینه‌ای عالی برای این پست جالب‌توجه باشند. بعد از آن بگویید، شما هم توانایی‌هایی دارید که در صورت استخدام می‌توانید کمک زیادی به آن شرکت کنید.

صحبت را با توانایی‌های خود ادامه دهید

بعد از آن مصاحبه را با تشریح توانایی‌های منحصربه‌فرد خود ادامه دهید. اما معرفی این توانایی‌ها اصلا کافی نیست. باید خودتان را آماده کنید تا درباره شش تا هشت مورد از توانایی‌های خود در قالب مهارت‌ها، تجربه‌های گذشته، دانش و کیفیت‌های شخصی صحبت کنید.

چرا باید شما را استخدام کنیم؟

هنگام پاسخ به این سوال دستپاچه نشوید. کار را با ربط دادن تخصص و مهارت‌های خود با نیازهای شغلی گفته‌شده شروع کنید. درباره این‌که این مهارت‌ها چه نقشی در زندگی واقعی دارند، صحبت کنید و بعد بگویید که چه چیزهایی باعث می‌شوند تا از سایر متقاضیان متمایز شوید. هنگام آماده شدن برای مصاحبه کامل تحقیق کنید. از تمام نیازهای آن شغل شامل خصوصیات فردی، مهارت‌ها و تخصص‌ها فهرستی آماده کنید و از توانایی‌های خود که با آن نیازها مطابقت دارند، هم فهرستی تهیه کنید.

نکته: پنج تا هفت مورد از توانایی‌های خود را که ارتباط نزدیکی با نیازهای آن شغل دارند، انتخاب کرده و از آن‌ها به‌عنوان هسته پاسخ‌های خود استفاده کنید.

برای نشان دادن تخصص‌‌تان مثال بزنید

اگر به‌جای «بیان کردن» از «نشان دادن» استفاده کنید، مؤثرتر خواهد بود. برای هر تخصص یا توانایی که شناسایی کرده‌اید، به زمانی فکر کنید که از آن خصوصیت برای دستیابی به موفقیت استفاده کرده‌اید.

هر زمانی‌که با بیان یک داستان نشان می‌دهید که مهارت‌ها و توانایی‌های شما چه اهمیتی برای آن کار دارند و موقعیت‌های قبلی را که با استفاده از آن‌ها موفق شدید، یک نتیجه خوب به دست بیاورید، تعریف کنید.

پاسخ‌هایی مختصر و مفید بدهید

پاسخی مختصر دهید. از فهرستی که تهیه کرده‌اید، یک یا دو مورد را انتخاب کرده و روی آن‌ها تمرکز کنید. اما چیزی را که می‌خواهید تعریف کنید، حفظ نکنید. فقط ایده‌ای کلی از آن را در ذهن خود آماده کنید.

چگونه با شکست کنار می‌آیید؟

بهترین روش برای پاسخ به این قبیل سؤال‌ها شناسایی سناریوهایی است که پیش‌ازاین در آن‌ها شکست‌خورده‌اید. مواردی را انتخاب کنید که در آن مسئولیت شکست را به عهده گرفته و از آن پند گرفته‌اید و سعی کردید در شکست‌های احتمالی بعدی از آن‌ها دوری کنید. بهتر است به موارد قدیمی اشاره کنید و برای توضیح استراتژی بهسازی خود را آماده کنید. علاوه بر این، یک نمونه از شکستی را که با موفقیت پشت سر گذاشته‌اید، به اشتراک بگذارید. زیرا معمولا کارفرمایان از شما می‌خواهند تا نمونه‌ای از شکستی را که با آن روبه‌رو شدید، بیان کنید.

چیزی را نباید به مصاحبه‌کننده گفت

موردی که در پاسخ به آن اشاره‌ای نمی‌کنید، به همان اندازه موردی که به آن اشاره می‌کنید، اهمیت دارد. از ارجاع به هر شکستی که بیانگر ناتوانی‌هایتان باشد، خودداری کنید. فقط در صورتی این موضوع را مطرح کنید که بتوانید داستانی متقاعدکننده از این‌که چگونه توانستید ضعف‌های خود را کنار بزنید، بیان کنید.

چگونه موفقیت را تعریف می‌کنید؟

برای پاسخ به این سؤال حتما باید نسبت به شغل درخواستی اطلاعات کافی داشته باشید. برای مثال، یک شرکت خیلی بزرگ ممکن است تمام توجه خود را روی نتیجه نهایی بگذارد، درحالی‌که یک شرکت دیگر ممکن است موفقیت را نه در کسب درآمد، بلکه در تأثیرات اجتماعی ببیند. پس قبل از مصاحبه، درباره آن شرکت در اخبارها و رسانه‌ها جست‌وجو کنید و درباره اهدافشان اطلاعاتی به دست بیاورید. ساده‌ترین راه برای فهمیدن تعریف شرکت از موفقیت جست‌وجو در صفحات وب با عناوینی مانند «درباره ما» و «اهداف ما» است. 

نکته: اگر در مواردی ارزش‌های شما از ارزش‌های شرکت پیشی گرفت، حتما به آن تأکید کنید؛ اما سعی کنید پاسخی مناسب و متوازن بدهید. بر بهبود کارآیی خودتان، درباره توسعه هدف شرکت و تأثیرگذاری مثبت تمرکز کنید. چون، می‌خواهید به استخدام‌کننده نشان دهید که شما هم دیدگاه آن‌ها را دارید و عاملی مهم و تأثیرگذار در به ثمر نشستن اهداف شرکت خواهید بود. اما توجه داشته باشید که فقط درباره خودتان صحبت نکنید. درباره آن‌هایی که در رسیدن شما به موفقیت نقش مهمی داشتند هم‌صحبت کنید. این کار به مصاحبه‌کننده نشان می‌دهد شما در هر جایگاهی می‌توانید به‌خوبی با دیگران همکاری داشته باشید. 

سخت‌ترین تصمیم‌‌ها کدام‌ها هستند؟

در واقع، مصاحبه‌کننده می‌خواهد مهارت‌تان را‌‌ در تصمیم‌گیری‌ها ارزیابی کند. در پاسخ، از یک یا دو نمونه روشن و مشخص از شرایط دشواری که در کار برای شما پیش آمده بود، استفاده کنید. سپس، درباره تصمیم‌هایی که برای رهایی از آن مشکلات گرفتید، صحبت کنید. برخی از چالشی‌ترین تصمیم‌هایی که افراد میان‌رده یا بالارده مدیریت باید بگیرند، عبارتند از:

1. تصمیم درباره اخراج نیروها درصورتی‌که مشکلات اقتصادی پیش بیاید.

2. قطع همکاری با نیروهای فاقد صلاحیت

3. تصمیم درباره ارتقای پستی وقتی‌که چندین داوطلب وجود دارد.

4. تصمیم درباره قطع برخی از مزایای کارمندان زمانی‌که مسائل مالی شرکت ثبات ندارد.

در این مواقع باید منطقی و آرام باشید. از مثال‌هایی که نشان‌دهنده تردید شما است، خودداری کنید. پاسخ‌تان صریح و روشن باشد. تصمیم‌های خود را آیتم‌بندی کرده و درباره نحوه تصمیم‌گیری‌ها و این‌که در نهایت چگونه این تصمیم‌گیری‌های دشوار به موفقیت تیم شما یا کارمندتان منجر شد، صحبت کنید.

سؤال‌هایی درباره مشکلات در محل کار

این نوع از پاسخ‌ها همیشه دو یا حتی سه قسمت دارند. باید یک مشکل را تشریح کنید و بعد نشان دهید چگونه با دخالت مستقیم آن را حل کردید. نباید تمام این مشکل توسط شما حل‌شده باشد، اما بسیاری از اوقات کمک گرفتن از نفرات مناسب می‌تواند بهترین راهکار باشد. سومین قسمت این پاسخ‌ها شامل اشتراک‌گذاری فلسفه شخصی شما می‌شود. یعنی چیزهایی که به اخلاق کاری‌‌‌تان مربوط می‌شود. هنگام برخورد با مشکلات مضطرب نشوید. دید شما نسبت به نوع مشکل و راه‌حل انتخابی‌تان بیانگر بسیاری از خصوصیات شما است.